MATSALAR DA WATA MATA TA SAMU WAJEN TSARKI DA SABULU

Qalubale Ga Mata masu tsarki da sabulu ko Wani sinadarin, ha Misalin abinda ya samu wata

Da yawan mata na tunanin wanke al'aura da sabulu ko wasu sinadarai abu ne da yake da muhimmanci sosai, musamman don tsaftace wajen da a ko yaushe yake a rufe. Sai dai hakan ya yi muguwar illa ga wata mata a Najeriya.

Wannan dai al'ada ce da ta gama gari, alal misali, kiyasi ya nuna cewa kashi 20 zuwa 40 cikin 100 na matan Amurka da ke tsakanin shekara 15 zuwa 44 suna yawan wanke al'aurarsu da sabulu ko wasu sinadaran daban.

Duk da cewa a Najeriya babu wata kididdiga da ke nuna adadin matan da ke irin wannan abu, amma akwai tabbacin cewa al'ada ce da mafi yawan matan kasar ke yi don tsaftace kansu. Sai dai abin da yawancin mata ba su sani ba shi ne, hakan na da illa sosai ga lafiyarsu.

Hajiya Ladidi, wacce muka sauya wa suna, ta shaida min irin yadda yin tsarki da sabulu ya yi mata muguwar illa ga lafiyarta.

"Na kasance mace mai yawan son tsafta da kamshi, don haka ko yaushe cikin wanke tare da kalkale jikina nake musamman al'aura, wacce nake ganin rashin kula da ita na iya sa a dinga jin dan wari-wari na tashi".

Ta ce ta kan shafe kusan sa'a daya a bandaki idan ta shiga wanka, "don ina ɓata lokaci sosai wajen wanke al'aurata da sabulai kala-kala". Sannan tana fesa turaruka kala-kala.

"A duk yayin da na kammala al'ada kuwa to gyaran yana fin haka don har tsiyaya turaren miski nake a al'aurar tawa mai yawa ba dangwalawa a auduga ba, don ina son gyaran nawa ya fi na kowa."

Sai dai ba a dade ana tafiya ba, sai ta fara ganin ba daidai ba, inda ta fara da "zubar wani ruwa kalar madara daga al'aurata", inda har ta "kafafuna yake zirara da yake ban faye sa ɗan kamfai ba (Pant)".

"Wasa-wasa sai ga shi ya fara wari sosai ya kuma sauya kala zuwa kore-kore. Wani lokacin sai na dinga tsarguwa ko wanda ke zaune kusa da ni ma na iya jin warin.

Ladidi ta kara shiga cikin damuwa tana tunannin ko cuta ta dauko wajen amfani da ban-dakin da ba shi da tsafta a wani wajen.

Don haka sai na fara tambayar mutane sai wasu su ce ko mijina ne ya kwaso cuta wajen matan banza ya shafa min, ni kuma can cikin raina gaskiya na yarda cewa mijina ba ya neman mata.

"A karshe dai na je asibiti a ka duba ni sai likitan ya bani gwajin ciwon suga don larurar tawa na daga cikin alamunsa, amma da sakamako ya fito sai a ka ga ba haka ba ne.

Daga nan sai aka tura ta wajen wata ƙwararriyar likitar mata a National Hospital da ke Abuja, inda ta ce tambaye ta ko akwai abin da nake yawan sawa a al'aurata.

A nan na ta shaida mata ba na ta komai amma tana son tsafta kuma ta kan wanke shi da duk wani sinadari da ake sayarwa don wajen ya yi kamshi.

A lokacin ne likita ta shaida mata cewa lallai wadannan abubuwa su suka yi min illa.

Ta sa ta tayi gwaje-gwaje da dama har da gwajin mahaifa na Pap Smear, inda aka gano kwayoyin cuta sun "kama ƙashin ƙugunta wanda aka fi sani da Pelvic Inflammatory Disease, hakan kuma na iya toshe mahaifa daga ɗaukar ciki.

"A ƙarshe dai ta ɗora ni a kan magunguna da allurai na musamman har tsawon wata biyu, aka kuma sake wasu gwaje-gwajen a ka gano cewa cutar ta tafi. Amma fa na sha wahala gaskiya ba kaɗan ba."

Hajiya Ladidi ta ce min a yanzu haka ba ta wanke al'aurarta da komai da ya wuce ruwa, don kuwa ita ta ga abin da ta gani.

Mene ne 'wanke al'aura' da sinadarai?

Dakta Hauwa Isa Abdullahi wata kwararriyar likitar mata ce, kuma ita ce mai asibitin Get Well a birnin Kano, ta ce "Mata suna yin haka ne da zummar kawar da wari, ko bashi-bashi da ke fita daga al'aura ko kuma wanke wajen tas bayan kammala al'ada ko saduwa."

Mata kan yi amfani da sabulun wanka, ko sinadarin detol ko turare ko wasu sinadarai da yanzu ake sayar da su a kantuna don yin wannan wanki, "Hakan ta sa suke ganin kamar abu ne mai kyau tun da ana sayar da shi ta ko ina," in ji Dokta Hauwa.

"Watakila su kasashen da ke irin wadannan sinadari sun gwada da yanayin jikin matansu ne, sai suka yi sinadaran ta yadda ba za su yi musu illa ba. Don haka kamata ya yi mu ma a ce an yi hobbasar yin bincike don a yi na daidai matan nahiyarmu, yadda ba zai yi musu illa ba.

"Amma gaskiya a yanzu likitoci ba su da tabbacin wadannan sinadarai sun dace da jikin matan nahiyarmu ba, kuma mun ga illar su sau da dama, don haka daina amfani da su shi zai fi alheri."

A bayanin da Dr Hauwa ta yi min, ta ce ita al'aurar mace an halicce ta ne da wasu kwayoyin halitta (vaginal flora) irin wadanda ba a gani da kwayar ido, wadanda aikinsu shi ne su kare wajen daga saurin kamuwa da cututtuka.

Su kuma wadannan kwayoyin halitta ba a so a dinga sa musu wani sinadari mai karfi a wajen don zai kashe su ne, "Da sun mutu kuma, to al'aurar za ta zama ba ta da kariya nan da nan cuta za ta iya shiga wajen," a cewar Dr Hauwa.

Sakamakon hakan cututtuka kala-kala za su iya shigar mace ta al'aurarta, saboda duk wata kariya, karfin sabulu da sinadaran nan sun kawar da ita.

To Allah Ya kiyaye. A post na gaba zamyi bayanin irin cuttukan da kan iya samun mace dalilin mutuwar garkuwar dake gaban Mace. Mata sai mu kiyaye.